مسجد جامع اردبیل

مسجد جامع اردبیل، یکی از قدیمی ترین مسجدهای ایران به شمار می رود که در واقع در دوره های مختلف اسلامی به خصوص دوره سلجوقی شکل گرفته است و تا اوایل دوره صفوی از آن استفاده می کرده اند. معمولا بیشتر افرادی که به آثار تاریخی قدیمی و مذهبی علاقمند هستند، هر ساله از سراسر جهان بلیط هواپیما اردبیل را تهیه می کنند و به آن جا می روند. در داخل این مسجد باشکوه، معماری بسیار چشم نوازی وجود دارد که چشم هر بیننده ای را به سمت خود جذب می کند و افراد از دیدن آن لذت می برند. قابل ذکر است که این مسجد، طی سالیان مختلف مورد مرمت قرار گرفت اما شدید ترین آسیبی که به آن وارد شد، به علت زلزله ای بود که رخ داد. مسجد جامع اردبیل دارای ویژگی های خاص و منحصر به فرد زیادی است، از این رو اگر می خواهید بیشتر با آن آشنا شوید، تا انتهای مطلب ما را همراهی کنید.

تاریخچه مسجد جامع اردبیل

با توجه به پژوهش های انجام شده می توان گفت که این مسجد در قرون اولیه اسلامی ساخته شده ‌است. مسجد جامع اردبیل با این که در دوره حمله مغول بسیار آسیب دید، اما برای استفاده دوباره در دوره ایلخانی مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت. در سال ۱۳۶۷ خورشیدی نیز برخی تحقیقات باستان ‌شناسی را در اطراف این مسجد انجام دادند و همین موجب شد قسمتی از تاریخ توسعه، مرمت و شکل‌ گیری بنا مشخص شود. همچنین در حین انجام دادن این عملیات، ظروف و اشیاء سفالی بسیار زیبایی که مربوط به قرن چهار هجری بودند پیدا شد. این آثار سفالی با ارزش، در زیر دیوار سنگی شبستانی جای گرفته بودند که قدمت خود آن به قرن ۹ هجری بر می گردد.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

جنس و نمای بیرونی ساختمان مسجد جامع اردبیل از آجر و در کل از سه بخش تشکیل شده است. اولین قسمتی که می توانید با خرید بلیط اتوبوس اردبیل و رفتن به آن جا مشاهده کنید، پایه مناره ای است که در فاصله کوتاهی از مسجد قرار دارد. این مناره به صورت معماری دوره سلجوقی بنا شده و دارای دو قسمت است که هر کدام از آن ها ویژگی های خاص خود را دارند. یک قسمت از آن را پایه مناره تشکیل داده است و به صورت هشت ضلعی به چشم می خورد که با خلاقیت بی نظیره آن را ساخته اند. قسمت دیگر، مربوط به بدنه استوانه‌ ای مناره است که تقریبا قطر آن به حدود ۵ متر می رسد. اگر خوب دقت کنید، در روی بدنه مناره، یک کتیبه بسیار زیبا را مشاهده خواهید کرد که جذابیت بنا را بی همتا کرده است. مناره آجری مسجد، با مرور زمان تا حدودی آسیب دید اما هنوز هم پا بر جا مانده و دارای ارزش بالایی است. همچنین به دلیل ساخت و سازهایی که افراد در آن اطراف به وجود آورده اند؛ به مرور زمان از وسعت مسجد کاسته‌ است. معمولا اکثر مساجدی که در دوره سلجوقی ساخته شده اند، دارای چهار ایوان هستند اما مسجد جامع اردبیل بر خلاف آن ها ایجاد شده است و با قدمت کهن و معماری فوق العاده خود، همه را مات و مبهوت می کند. یکی دیگر از ویژگی های این مسجد که بسیار جالب است، وجود راهرو های شبکه ای منظمی است که در زیر تالار اصلی مسجد، برای راحتی بیشتر عبور و مرور مردم آن را ساخته اند.

همان طور که تا این بخش از مجله نیکاسفر متوجه شدید، مسجد جامع اردبیل تا حدود زیادی با دیگر مساجد موجود در ایران فرق دارد و همین امر سبب شده است محبوبیت خاصی در بین مردم به دست آورد. حیاط فوق العاده با صفایی نیز در این مسجد وجود دارد که می توانید ساعت ها در آن جا بنشینید و از تماشای مناظر آن اطراف نهایت لذت را ببرید. برای این که از داخل حیاط به محوطه مسجد حرکت کنید، باید از چهار پله سنگی زیبا به راحتی بالا بروید. در حال حاضر محوطه مکعبی این مسجد سالم باقی مانده است و گنبدی دارد که دارای ترکیب های متعدد منشوری بسیار زیبایی است. این گنبد بی نظیر با تزیینات کاشی معرق چشم هر بیننده ای را حیرت زده می کند و زیر آن را در هر قسمت از گوشه های مربع، با لچکی های بزرگی ساخته اند. این قسمت دو روزنه مستطیلی شکل دارد که جهت نور گیری برای محوطه محراب در نظر گرفته شده است. محوطه اصلی و مربع شکل مسجد جامع اردبیل، در قسمت غربی و شرقی خود دارای تاق نماهای زیبایی است که در هر بدنه تعداد آن ‌ها تقریبا به سه دهنه می رسد. در میان هر کدام از این تاق نماها نیز راهروهای باریکی به صورت معبر وجود دارد که به قسمت ‌های مختلف مسجد مانند نمازخانه و شبستان بزرگ راه پیدا می ‌کند. در حال حاضر اهالی آن اطراف در ایوان مسجد، مشغول عبادت و نماز گذاری می شوند و از معماری آن لذت می برند.

آشنایی با خانه ارشادی اردبیل

خانه ارشادی یکی از زیباترین بناهای تاریخی اردبیل است، این بنا با معماری دوره قاجار ساخته شده و زیبایی نمای بیرونی و معماری داخلی آن قابل توجه است. خانه ارشادی در یکی از قدیمی‌ترین محلات اردبیل قرار گرفته است.

این عمارت تاریخی در گذشته خانه‌ی اربابی وسیع و بزرگی بوده است که با گذشت زمان و در دوره‌های مختلف اقدام به جداسازی برخی بخش‌ها و حتی تخریب و احداث دوباره‌ی آن شده است. در عصر حاضر و از سال ۱۳۷۸ نیز اقداماتی جهت تعمیر و بازسازی قسمت‌هایی از خانه صورت گرفته است.

خانه ارشادی اردبیل اثر ملی ایران

دی ماه 1381، خانه ارشادی اردبیل به عنوان آثار ملی ایران ثبت شد. شماره ثبت 6686 به این آثار تاریخی ملی اختصاص یافت. از سال 1381 تا به امروز بیش از 18 سال می‌گذرد و این مکان تبدیل به یکی از مراکز تاریخی، فرهنگی و دیدنی ایران شده‌است. تاریخچه ساخت این بنای دیدنی به دوران قاجار باز می‌گردد. تزئینات این ساختمان به سبک قاجار است.

نوع ساخت خانه ارشادی

در این بنا پی‌های سنگی و ملات ماسه، آهک برای پی ریزی استفاده شده است. همچنین برای دیواره‌های بیرونی از آجر استفاده شده اشت. برای ساخت دیوارهای داخل از خشتی استفاده کرده‌اند. سنگ بازالت سیاه تیشه‌ای با تراش دستی برای نمای آن بکار رفته است. قرنیزه ۱۰ سانتی سنگ‌ها را پوشش داده است. طاق نماها، مقرنس های گچی، در و پنجره های چوبی و شیشه‌های رنگی از دیگر تزئینات این بنا است. طاق آجری پوششی است که در سقف استفاده شده است.

معماری خانه ارشادی

خانه ارشادی متعلق به دوران قاجار است. به گفته تاریخ‌شناسان و با توجه به شکل ظاهری ساختمان این خانه اشرافی با معماری آن دوران ساخته شده است.

خانه ارشادی در دوران بعد یعنی در زمان پهلوی دوم به وزارت آموزش پرورش واگذار شده است. این مکان در این دوران به محلی برای تدریس تبدیل گشته است.

جالب است بدانید که در ساخت و ساز این خانه خیلی دقت شده است و دارای معماری فوق العاده ای می باشد. به صورتی که در پی های سنگی ساختمان ملات ماسه و آهک وجود دارد و نمای بیرون ساختمان آجری و نمای داخلی آن از خشت ساخته شده است.

خانه ارشادی کجاست؟

خانه ارشادی اردبیل یکی از خانه های باقی مانده از یک خانه بزرگ اربابی در این شهر می باشد. این بنای تاریخی در کوچه اوچدکان اردبیل واقع شده است.

آدرس : اردبیل – خیابان کاشانی – کوچه اوچدکان

مشگین‌ شهر یکی از شهرهای استان اردبیل در ایران است که جاذبه‌های گردشگری طبیعی و تاریخی بسیاری دارد. این شهر در گذشته خیاو نام داشته است. واژه خیاو در زبان‌، محل پرآب و پردرخت و محل گذر از میان آب و درخت را تداعی می‌کند. مشگین شهر به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خود در ارتفاع ۱۴۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و دارای چهار اقلیم مدیترانه‌ای گرم و خشک، مدیترانه‌ای معتدل، استپی سرد و کوهستانی سرد است. طول ماه‌های خشک و نیمه‌‌خشک و یخبندان آن پنج تا هشت ماه است. از جاذبه‌های طبیعی گردشگری این شهر می‌توان به انواع چشمه‌ها و آبشار گورگور خیاوچای اشاره کرد.

استان اردبیل یکی از مناطق گردشگری در ایران است. یکی از ویژگی‌های این استان آب و هوای مطبوع و خنک این منطقه در فصل‌های بهار و تابستان است. مجتمع‌های آبگرم سرعین و مشگین یکی از مشهورترین مناطق گردشگری استان اردبیل است که در فصل‌های گرم، به‌خصوص تابستان میزبان ده‌ها هزار نفر گردشگر از اقصی‌ نقاط ایران و کشورهای خارجی است. آبشار گورگور خیاوچای در جنوب روستای موییل، در چند کیلومتری جنوب شهرستان مشگین شهر در استان اردبیل قرار دارد. این آبشار در حدود ۱۲ متر ارتفاع و ۲۰۰ مترمربع محوطه گردشگاهى دارد و در دامنه شمالى کوه سبلان واقع شده است. سبلان سومین قله بلند ایران است که به‌خاطر آبگرم‌های طبیعی دامنه کوه، طبیعت تابستانی زیبا و پیست اسکی آلوارس مورد توجه گردشگران است. کوه سبلان در ۳۵ کیلومتری غرب شهر اردبیل و ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مشگین‌ شهر واقع است. روستای موییل نیز به داشتن آب گرم‌های جوشان در دامنه سبلان معروف است.

در زیر این آبشار حوضچه‌ای دایره‌ای شکل و زیبا ایجاد شده و ماهی قزل‌آلای قرمز در آب آن گزارش شده است. آبشار گورگور به‌علت منظره جالب طبیعی و وجود ماهی قزل‌آلای قرمز در رودخانه و حوضچه و برخورداری از موهبت آبگرم معدنی ملک سویی و چشم‌اندازی از کوهستان سبلان، ارتفاعات دلی آلی، آیتار، هرم و کسری جذاب و دیدنی است. هرم و کسری دو قلع مشهور سبلان هستند. دسترسى به این آبشار تا دامنه‌هاى کوه با ماشین و بقیه با پاى پیاده امکان‌پذیر است. ارتفاع این منطقه از سطح دریا ۲۲۲۳ متر است. فاصله این آبشار تا پل معلق مشگین شهر ۱۴۴ کیلومتر است.